Digitale kaart combineert Surinaamse plantages met o.a. namen van geëmancipeerden (1863)

Onderzoeksplatform Pointer (KRO/NCRV) heeft een digitale kaart ontwikkeld waar de namen van vrijverklaarde slaven uit de database ‘Suriname en de Nederlandse Antillen: Vrijverklaarde slaven (Emancipatie 1863)‘ van Okke ten Hove en wijlen heer Heinrich Helstone zijn geprojecteerd op de kaart van Cateau van Rosevelt en Van Lansberge. Hierdoor is een visueel overzicht ontstaan van de herkomst van duizenden familienamen die bij de emancipatie zijn gegeven.

Op de website kun je met een klik naar de kaart. Je hebt daar de keuze om een tour te volgen waarmee je korte familieverhalen krijgt te zien, waaronder die van Cynthia McLeod’s Indiase voorouders. Je kunt het ook negeren en direct de kaart raadplegen. Doe je het laatste dan zie je aan de bovenkant van de website een grote zoekbalk waarmee je op achternaam of plantagenaam kunt zoeken.

Ik zoek op de familienaam Heide. Deze naam werd gegeven aan mijn voorouders die slaven waren van de plantage Adrichem. Je ziet de plantage waar deze naam aan verbonden was en of en hoe vaak de naam voorkomt in Nederland. De eerste resultaten komen van de website www.surinameplantages.com, die weer diverse data heeft gecombineerd van o.a. Philip Diklands Suriname Heritage Guide. De laatste data komen uit de Nederlandse FamilienamenBank die ondergebracht zijn bij het Centraal Bureau voor Genealogie, thans Centraal Bureau voor Familiegeschiedenis.

Door in de linkerbovenhoek gebruik te maken van de + en – tekens, kun je in en uit te zoomen en door de kaart bladeren. Als je uitzoomt kun je zien hoever het slavensysteem reikte. Sommige plantages lagen uren varen weg van de hoofdstad. De verst gelegen plantage die ik op de kaart kan vinden is plantage Victoria waar de namen Albion, Banel, Braaf, Buenos, Daluis, Everta, Lila en Wilesia zijn gegeven. Deze plantage was 800 hectare groot en eigendom van Isaac Jacob Bueno de Mesquita.

Sommige plantages zij niet met stip aangegeven op de kaart, zoals plantage Berg en Dal. De herkomst van o.a. de familie Seedorf is hier te vinden.

Er is wel een aantal verbeterpunten.

• Als je doorklikt op de plantagenaam ga je naar de locatie op de kaart. Dit lijkt niet in alle gevallen te werken, bijvoorbeeld in het geval van de plantage Susannasdaal. Als je hier op de plantagenaam klikt ga je niet door naar de locatie op de kaart.
• De invoer dwingt je om speciale tekens te gebruiken. Zo vind je plantage Marienburg alleen als je het met een trema op de e schrijft (Mariënburg).
• Het is handig als wordt aangegeven dat deze kaart alleen plantageslaven betreft, zodat men niet op zoek gaat naar de namen van ‘huisslaven’. Deze slaafgemaakten stonden niet ingeschreven op een plantage, maar waren verbonden aan particulieren. Ze komen wel voor in de emancipatiedatabase van Ten Hove en Helstone. Misschien is hier een mouw aan te passen door andere data te combineren en die te projecteren op de plattegronden van Paramaribo van bijvoorbeeld A.J. Meijer (1885). Deze lenen zich uitstekend voor een dergelijk project.

Mooi om te zien dat het combineren van bestaande data tot nieuwe inzichten kan leiden. Ik juich dit soort alleen maar toe!